Bài 1. Các cấp tổ chức của thế giới sống

GIỚI THIỆU CHUNG VỀ THẾ GIỚI SỐNG
CÁC CẤP TỔ CHỨC CỦA SỰ SỐNG
Bài 1
Phần 1
I. Các cấp tổ chức sống

a. Các cấp tổ chức vật chất sống
Phân tử vô cơ, phân tử hữu cơ, đại phân tử, hệ thống siêu phân tử, bào quan
b. Các cấp tổ chức của hệ thống sống

Tế bào : Là đơn vị tổ chức cơ sở của mọi sinh vật
Mô: là tập hợp các tế bào giống nhau và các yếu tố không có cấu trúc tế bào để thực hiện một chức năng nhất định
Cơ quan:Là tập hợp nhiều mô được sắp xếp để thực hiện một chức năng
Hệ cơ quan: Là tập hợp các cơ quan, nhằm thực hiện một chức năng của cơ thể.
Cơ thể: Cơ thể đa bào được cấu tạo từ các cơ quan và hệ cơ quan. Vì thế các cấp độ mô, cơ quan, hệ cơ quan, cơ thể được gọi chung là cấp cơ thể

Quần thể - loài

Quần thể:Là tập hợp các cá thể cùng loài sống ở một nơi nhất định, Chúng giống nhau về hình dạng, sinh lý, hoạt động.giữa chúng có mối quan hệ sinh sản
Loài : Là những cá thể có chung những tính chất về hình thái sinh lý, hoạt động, sống chung trong không gian và thời gian, có thể giao phối với nhau và cách li sinh sản với loài khác.
Cách viết tên loài:
gồm 2 từ: từ trước viết hoa chỉ tên giống, từ sau viết thường chỉ tên loài.
vd: Hổ Panthera tigis
Quần xã
Quần xã bao gồm nhiều quần thể khác nhau sống trong một không gian và có mối quan hệ chăt chẽ
Hệ sinh thái
bao gồm quần xã sinh vật và nơi sống của chúng
Sinh quyển
Khoảng không gian trên trái đất có các cơ thể sống cư trú và các hệ sinh thái hoạt động gọi là sinh quyển
II. Các đặc điểm chung của hệ thống sống

Sự thống nhất giữa cấu tạo và chức năng
Là một hệ thống mở, có khả năng tự điều chỉnh, nhằm duy trì ổn định, đồng thời có sư thích nghi với tác động của môi trường
Em hiểu thế nào là vật chất sống?
Kể một số phân tử hữu cơ cấu tạo nên cơ thể sống ?
Sắp xếp các cấp độ sau theo thứ tự từ thấp đến cao
Thảo luận 4hs/nhóm
thời gian 3 phút
Theo thứ tự đó hãy cho biết các cấp độ tổ chức dưới tế bào gồm những cấp nào?
Cơ thể sống khác với vật không sống ở chổ nào?
Cơ thể sống có những đặc trưng của sự sống như; trao đổi chất, sinh trưởng, phát triển, sinh sản, cảm ứng.
Các đặc điểm này có giống nhau đối với tất cả mọi sinh vật không? Cho ví dụ.
Sự sống xuất hiện đầu tiên ở cấp nào? tại sao.
Cấp tế bào, vì tế bào đã có những đặc điểm chủ yếu của sự sống.
Có cơ thể nào chỉ gồm một tế bào không?cho ví dụ
Cho ví dụ cơ thể đơn bào
Ceratium sp
Paramecium caudatum
Euglena sp
Cơ thể gồm nhiều tế bào gọi là cơ thể gì?
Cơ thể đa bào
tế bào cơ tim có ở mô nào?
Mô cơ tim có ở cơ quan nào?
Tim thuộc hệ cơ quan nào?
hệ tuân hoàn nằm ở đâu?
Mô thần kinh
tế bào thần kinh
Nêu khái niêm mô.
là tập hợp các tế bào giống nhau và các yếu tố không có cấu trúc tế bào để thực hiện một chức năng nhất định
Cho ví dụ về một số loại mô
Mô sụn
Mô cơ vân
Cho ví dụ về cơ quan
Tim, phổi, não, ruột
Thế nào là cơ quan?
Biểu mô
Nội mô
Mô cơ tim
Là tập hợp nhiều mô được sắp xếp để thực hiện một chức năng
Tương tự hệ cơ quan là gì ? cho ví dụ.
Là tập hợp các cơ quan, nhằm thực hiện một chức năng của cơ thể.
vd: hệ sinh sản, hệ vận động
Tất cả các con ngựa hoặc sư tử trong khu rừng này tạo thành một quần thể ngựa hoặc quần thể sư tử
Thế nào là quần thể ?
Đây là 2 con chim thuộc cùng một loài, chúng có những đặc điểm chung nào? giữa chúng có mối quan hệ gì ?
Từ đó rút ra khái niệm loài.
Các quần thể Ngựa, Hổ, Linh Cẩu... sống chung với nhau trong khu vực tạo thành quần xã.
Nêu khái niệm quần xã
Quần xã bao gồm nhiều quần thể khác nhau sống trong một không gian và có mối quan hệ chăt chẽ
Giữa các quần thể này có mối quan hệ gì ?
Nếu chúng sống trong rừng U Minh thì tạo thành hệ sinh thái rừng U Minh.Nêu khái niệm hệ sinh thái?
bao gồm quần xã sinh vật và nơi sống của chúng
Hãy kể tên một số HST mà em biết.
Sinh quyển là gì?
Khoảng không gian trên trái đất có các cơ thể sống cư trú và các hệ sinh thái hoạt động gọi là sinh quyển
Hình một con sông bị ô nhiễm ở nước ta
Hãy tìm nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên ?
Thử đề ra một số biện pháp nhằm khắc phục tình trạng trên ?
Thảo luận 4 học simh/nhóm
Thời gian 3 phút
Hệ thống sống được tổ chức theo tính chất và mức độ như thế nào?cho vd.
Theo mức độ từ thấp đến cao.
Vd : Từng tế bào thần kinh chỉ có thể dẫn truyền các xung thần kinh, nhưng tập hợp 1012 tế bào thần kinh thì tạo nên bộ não con người
Nêu chức năng của cơ quan tiêu hoá, cơ quan vận động.
Từ đó rút ra đặc điểm gì về hệ thống sống ?
Mọi cấp tế bào có sự thống nhất giữa cấu tạo và chức năng.
Nhận xét sự khác nhau giữa lá cây rau mác ở cạn và ở nước.
Rút ra đặc điểm gì của hệ thống sống ?
HÌNH MỘT SỐ HỆ SINH THÁI
Rừng tràm
Rừng tràm
Cát tiên
Bai Cha La
Rừng khô
phong-nha
Điền vào chổ trống những cụm từ thích hợp
Vi khuẩn và con người đều được cấu tạo từ một đơn vị cấu trúc cơ bản của cơ thể sống là ……..
Tập hợp các tế bào có cấu trúc giống nhau và các yếu tố không có cấu trúc tế bào để thực hiện một chức năng gọi là…………..
Hệ thống các nhóm mô được sắp xếp để thực hiện một chức năng thành lập nên……….. và nhiều…………. thành hệ…………
Củng cố
tế bào
mô
Cơ quan
hệ cơ quan
Cơ quan