Bài giảng Phần Cứng máy tính

Bài giảng Bộ Môn Phần Cứng


Mục Lục
Phần I : NHẬN BIẾT VÀ LẮP RÁP MÁY TÍNH
Bài 2 : CÁC THỨC GẮN CABLE & CARD TRÊN KHE CẮM
Bài 1 : CÁC THÀNH PHẦN PHẦN CỨNG
Bai 3 : GẮN VÀ SET JUMP CHO CPU TRÊN MAINBOARD
Bài 4 :QUY TRÌNH THÁO RÁP MỘT MÁY TÍNH
Bài 5 : BIOS SETUP PROGRAM
Phần II : PHÂN HOẠCH ĐĨA CỨNG VÀ ĐỊNH DẠNG
Bài 1 : FDISK
Bài 2 : FORMAT
Phần III : CÀI ĐẶT HDH & PHẦN MỀM ỨNG DỤNG
CHƯƠNG TRÌNH GIẢNG DẠY BỘ MÔN PHẦN CỨNG
TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG MÁY TÍNH
Thế hệ 3
III - GIỚI THIỆU HỆ THỐNG MÁY TÍNH CƠ BẢN
I - LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN
Thế hệ 1
Thế hệ 4
+ Siêu máy tính (Main Fame Computer)
+ Máy Mini (Mini Computer)
+ Máy vi tính (Micro Computer)
Thế hệ 5
II - CĂN BẢN VẬN HÀNH
Thế hệ 2
Sơ Đồ Khối :
Phần I : NHẬN BIẾT VÀ LẮP RÁP MÁY TÍNH
Bài 1 : CÁC THÀNH PHẦN PHẦN CỨNG
1. Case (thùng máy)
a. Loại vỏ nguồn AT :
b. Loại vỏ nguồn ATX :
2 . Mainboard : (Bo Mạch Chủ)
b. Loại bo ATX:
Các thành phần cơ bản Mainbaord
3 . CPU (Central Processing Unit)
Các hãng sản xuất
a. Loại bo AT:
4 . Ram
a. RAM SIMM : (Single In-line Memory Module)
b. DIMM : (Dual In-line Memory Module)
5. Card (Bo mở rộng)
Card I/O (có sẳn trên Mainboard)
Display Card: (Card maøn hình) coù 2 chaån AGP vaø PCI
Sound card : (Card aõm thanh)
Modem Card
6. Drive : (ổ đĩa)
FDD : Ổ đĩa mềm - (Floppy Disk Drive)
CD-ROM Drive :
7. HDD : (Hard Disk Drive) - Ổ đĩa cứng
Cấu trúc vật lý
Cấu tạo các lớp đĩa từ
8. MONITOR :
Các đặc tính :
9. KEYBOARD :
10. MOUSE :
10. PRINTER :
11. SCAN :
12. SPEAKER :

Bài 2 : CÁC THỨC GẮN CABLE & CARD TRÊN KHE CẮM
I - Gắn Cable vào các cổng trên Mainboard :
II - Gắn Cable vào đầu các ổ đĩa
III - Cách thức gắn Card
Bai 3 : GẮN VÀ SET JUMP CHO CPU TRÊN MAINBOARD
I - Gắn CPU vào Mainboard:
II - Set Jump cho CPU :
I - Gắn Cable vào các cổng trên Mainboard :
������ Để xáx định vị trí các cổng trên Mainboard , bạn hãy căn cứ vào các ký hiệu hoặc số chân của chúng.
������ Gắn đúng chiều của Cable nối cổng với chân số 1 của cổng trên Main . Để xác định chân số 1 của cổng trên Main bạn hãy ưu tiên thứ tự thực hiện như sau :
- Xác định trong Catalogue kèm theo Mainboard.
- Được ghi rỏ trên Mainboard
- Xác định bằng chính ký hiệu của cổng đó như : IDE, FDD, PRN, . Đần vào của cổng có các ký hiệu thì đầu đó có chứa chân số 1.
Chú ý : Tất cả các Cable nối cổng trên Main đều có mép bìa khác màu nổi bật (thường là đỏ hoặc đen) Mép bìa này thường được gắn tương ứng với chân số 1 của cổng.

II - Gắn Cable vào đầu các ổ đĩa :
������ Nguyên tắc gắn Cable cho ổ đĩa cứng (hay CD ROM) và nguồn là mép bìa có màu nổi bật của Cable (thường là đỏ hoặc đen) và dây bìa màu đỏ của nguồn nằm cạnh nhau .
������ Cổng gắn Cable tại vị trí ổ mềm luôn đối với dây đỏ và nguồn dành cho ổ mềm
Chú ý : Nguồn dành cho ổ mềm chỉ có một chiều gắn vào cổng tiếp nguồn.
III - Cách thức gắn Card :
������ Để gắn Card lên khe cắm , bạn hãy ấn nửa thân Card trở về sau xuống trước , sau đó đến nửa thân trước.
Khi gỡ Card, bạn kéo nửa thân trước lên trước , kế đến là nửa thân sau .
Chöùc naêng : Cho pheùp laép ñaët linh kieän , thieát bò beân trong maùy tính .Coù 2 loaïi voû maùy vaø boä nguoàn ñöôïc goïi laø kieåu nguoàn AT vaø ATX.
Next
Back
a. Loại vỏ nguồn AT:
Bộ nguồn AT nối với Mainboard bằng một đầu nố kép , mỗi đầu 6 dây, Công tắc nguồn của Case được nối trực tiếp vào bộ nguồn .Thường vỏ thùng có diện tích nhỏ gọn.
Back
b. Loại vỏ nguồn ATX :
Dây công tắc được nối vào Main Board, Cáp nối bộ nguồn ATX với Mainboard chỉ có một đầu nối 20 dây, Có kiểu dáng cao hơn AT.

Back
Next
a. Loaïi bo AT :
Coù khe caém nguoàn 1 haøng vôùi 12 chaân , noái vôùi nguoàn baèng ñaàu noái keùp, moãi ñaàu 6 daây. caùc ñaàu noái Com1, Com2 vaø LPT laø caùc daây noái caùp ñöôïc caém vaøo bo maïch chính, ngoaïi tröø ñaàu caém vôùi baøn phím.

Back
Chức năng : Hiển thị các dữ liệu nhập vào và các kết quả đã xử lý ở bên trong máy tính
Back
Next
+ Các đặc tính :
- Kích cỡ đèn hình : 14", 15", 17", 19", 21".
- Loại đèn hình :
# Cong (loại thường)
# Phẳng (Flat - Khả năng chống chói tốt, độ rõ nét cao)
- Hãng sản xuất : Proview, LG, Philip, Samsung, Acer, Toky, .

Back
Chức năng : Cho phép nhập thông tin từ môi trường bên ngoài vào bên trong máy tính để xử lý .
+ Chuẩn kết nối : AT (dạng tròn lớn)
ATX (dạng tròn nhỏ)
Bàn phím theo tiêu chuẩn hiện nay có từ 101 đến 110 phím.
Hãng sản xuất : Mitsumi, Genius, Turbo, Toky, Microsoft, .

Back
Chức năng : Cho phép di chuyển và chọn nhanh các mục chọn trên màn hình
Chuẩn kết nối : AT (dạng hình thang)
ATX (dạng hình tròn nhỏ)
Hãng sản xuất : Genius, Acer, Mitsumi, Prolink, Toky, .

Back
Chức năng : Cho phép xuất các thông tin ở bên trong máy tính lên trên mặt giấy.
Hãng sản xuất : Epson, HP, Canon, Oki, .
Back
Back
+ Máy quét hình , tài liệu
+ Cho phép đưa dữ liệu là các hình ảnh , các trang văn bản trực tiếp vào trong máy tính.
Hãng sản xuất : Genius, HP, Acer, Prolink, .

+ Loa phát âm thanh từ các Sound card
+ Loại 2.2, 4.1, 5.1
+ Hãng sản xuất : Nansin, SoundMax, Creative, Juster, Nicole, .
Back
Back

CPU

MSU

Input
Unit

Output
Unit
5
4
3
2
1
Memory
Memory : Bộ nhớ (Rom,Ram)
Input Unit : Đơn vị nhập (Keyboard,Mouse, .)
Output Unit : Đơn vị xuất (Moniter,Printer, ..)
MSU (Mass Storage Unit)Đơn vị lưu trữ
CPU : Đơn vị xử lý trung tâm
Chức năng : Chịu trách nhiện xử lý thông tin và điều khiển toàn bộ các hoạt động diễn ra bên trong máy tinh.
Back
Next
- Các hãng sản xuất :
Back
+ INTEL
+ AMD (Advanced Micro Devices)
+ CYRIX
+ IBM
+ MOTOROLAR (sử dụng trong họ máy của hãng APPLE)
+ ..

Next
Back
- Các đời sản xuất của hãng:
ؠ���� Intel :
+ CPU 8086/8088 (Tốc độ tối đa : 4 MHz) Máy AT
+ CPU 80286 (Tốc độ tối đa : 8 MHz) Máy AT286
+ CPU 80386 (Tốc độ tối đa : 25 MHz) Máy AT386
+ CPU 80486 (Tốc độ tối đa : 100 MHz) Máy AT486
+ CPU Pentium P5 (Tốc độ tối đa : 166 MHz) Máy Pentium P5
+ CPU Pentium P5-MMX (Tốc độ tối đa : 233 MHz) Máy Pentium P5- MMX
-> Sử dụng công nghệ Socket 3, 4, 5, 6, 7 (bàn phím nhiều lỗ)

Next
Back
+ CPU Celeron (Tốc độ tối đa : 866 MHz) : Máy Pentium Celeron
-> Sử dụng công nghệ Socket 370

Next
Back
+ CPU Pentium II (Tốc độ tối đa : 450 MHz ) Máy Pentium II
-> Sử dũng công nghệ Slot-1 (khe cắm)
+ CPU Pentium III (Tốc độ tối đa : 1 GHz) Máy Pentium III
-> Sử dụng công nghệ Slot-1 , Socket 370.

Next
+ CPU Pentium IV (Tốc độ tối đa : 2 GHz) Máy Pentium IV
-> Sử dụng công nghệ Socket 423, Socket 478

Back
Back
Chức năng : Được dùng để lưu trữ các chương trình và dữ liệu sẽ được xử lý bên trong máy tính .
Next
. . RAM SIMM : (Single In-line Memory Module)
- Bộ nhớ một hàng chân.
- Dung lượng mỗi thanh : 4 MB, 8 MB, 16 MB, 32 MB, 64 MB
- Để gắn được vào khe cắm , đưa SIMM vào và nghiêng góc 300
Chú ý : Các SIMM RAM thường được lắp theo từng cặp (cùng 1 BANK)
Back
Next
a.����� DIMM : (Dual In-line Memory Module)
- Bộ nhớ hai hàng chân
- Dung lượng mỗi thanh : 16MB, 32MB, 64 MB, 128 MB, 256 MB, 512 BM
- Các lắp ráp : Giữ DIMM thật thẳng (900) và đưa vào slot và ấn mạnh xuống .
Chú ý : Các thanh DIMM RAM có thể được lắp theo từng thanh (1 BANK), chạy trên các Bus hệ thống 100 - 133 MHz.
Back
Next
. Ngoài các loại RAM trên , hiện nay trên thị trường còn có các loại RAM đời mới như Rambus DRAM (RDRAM) -> Chây trên các Bus hệ thống có tốc độ đến 800 MHz, DDR-SDRAM (Double Data Rate) -> Chạy trên các bus hệ thống có tốc độ đến 266 MHz, . Các loại Ram này cho tốc độ truy cập nhanh hơn.
Back
Chức năng : Là một thiết bị làm nhiệm vụ giao tiếp trung gian giữa hệ vi xử lý (CPU, Memory,.) và các thiết bị ngoại vi (màn hình , chuỗt , máy in, .)
������ Card I/O (có sẳn trên Mainboard)
蠠�giao tiếp trung gian , điều khiển các thiết bị (ổ đĩa , con chuột , máy in , .)
������ Modem Card : (Loại lắp trong - internal)
Dùng để truyền Fax, kết nối internet , chuẩn : PCI.
Modem : (loại gắn ngoài - External)
Được nối qua cổng Com , USB.
Hãng GVC, Prolink, Acorp, Creative, .

Back
Next
ü  Display Card: (Card maøn hình) coù 2 chaån AGP vaø PCI
è    Haõng S3, Cardex, Asus , Ati, Creative, …

Back
Next
ü Sound card : (Card aâm thanh) Khuyeách ñaïi vaø xöû lyù caùc tín hieäu aâm thanh , Chuaån PCI, ISA
Haõng Yamaha, Creative, Genius, …

Back
Chức năng : Dùng để trruy suất các thông tin được lưu trữ trên các loại đĩa khác nhau.
FDD : Ổ đĩa mềm - (Floppy Disk Drive)
Loại phổ biến hiện nay : 1.44 MB
Hãng sản xất : Mitsumi, Samsung, Panasonic, .

Next
Back
b. CD-ROM Drive :
Chuyeân ñoïc caùc loaïi ñóa CD-ROM Data, CD AUDIO, Video CD, CD-R, CD-RW
- Toác ñoä : 40X, 45X, 50X, 52X (1X=150Kb/s)
c. CD-Writer Drive : Cho pheùp ñoïc vaø ñoàng thôøi ghi caùc laoïi ñóa treân.
- 3 toác ñoä R (Read-ñoïc), W (Write-ghi), RW (Rewrite-ghi laïi)
d. DVD-ROM Drive : Cho pheùp ñoïc caùc loaïi ñóa CD vaø ñóa DVD
- Toác ñoä : 10X, 12X, 16X, (1X = 450-600 Kb/s co vôùi CD-ROM).
Back
Chức năng : Dùng để lưu trữ các chương trình và dữ liệu trong thời gian dài kể cả sau khi tắt máy.
Back
Next
Ø Caáu truùc vaät lyù :
- Ñóa töø thöôøng coù daïng troøn, goàm moät hoaëc nhieàu lôùp ñóa, moãi lôùp ñóa ñöôïc söû duïng 2 maët, treân moãi maët ngöôøi ta phuû moät lôùp boät saét töø (Oxyt Saét Töø – Fe3O4).
- Caùc lôùp ñóa töø laø nôi löu tröõ caùc thoâng tin döõ lieäu cuûa ñóa.
- Ñaàu ñoïc/ghi duøng ñeå ñoïc/ghi thoâng tin döõ lieäu leân beà maët cuûa lôùp ñóa töø.
Back
Next
Ø Caáu taïo caùc lôùp ñóa töø :
- Veà nguyeân taéc chung , khoái ñóa töø bao goàm nhieàu lôùp ñóa , moãi lôùp ñóa goàm coù 2 maët , maët treân vaø maët döôùi .
- Moãi maët coù moät ñaàu ñoïc/ghi rieâng , coù theå di chuyeån treân maët ñoù ñeå ñoïc/ghi thoâng tin döõ lieäu.
- Treân moãi maët ñóa ngöôøi ta chia thaønh nhieàu ñöôøng troøn ñoàng taâm goïi laø raõnh (hay coøn goïi laø track) treân moãi track ngöôøi ta laïi chia thaønh nhieàu cung (goïi laø sector), moãi sector seõ löu tröõ ñöôïc 1 dung löôïng thoâng tin nhaát ñònh .

Back
Next
- Cylinder : Là tập hợp các đường tròn đồng bán kính trên khối đĩa từ
- Cluster : Bao gồm nhiều sector hợp lại , kích thước của 1 cluster người sữ dụng có thể thay đổi được.
������ Vật liệu làm đĩa thường làm bằng hợp kim và sữ dụng nhiều mặt.
������ Dung lượng lớn . (có thể lên đến 180GB)
������ Tốc độ truy suất nhanh (7200 - 15000 vòng /phút)
������ Độ bền cao
������ Tính cố định.
Hãng sản xuất : Maxtor (thường : 5400rpm - Plus : 7200 rpm)
Seaget (thường : 5400 rpm - Barracuda : 7200 rpm), Fujisu, Samsung, .
(10.2 GB, 15GB, 20 GB, 30GB, 40GB, ..)

Back
v  Caùc thaønh phaàn cô baûn treân Mainboard :
Ñeá caém CPU :
-  Socket 7 : CPU P5, K5, K6, Cyrix
-  Socket 370 : CPU Celeron , Pentium III
-  Slot-1 : CPU Pentium II, III
-  Socket 423, Socket 478 : Pentium IV
-  Slot-A : CPU AMD K7
-  Socket-A : CPU Duron, CPU ThunderBird, CPU Athlon-XP
Khe caém Ram :
-  EDO RAM (RAM SIMM) 72 Pin , maøu traéng
-  SDRAM (RAM DIMM) 168 Pin , maøu ñen
-  DIMM DDR-RAM (184 Pin) , maøu ñen
- RIMM -> Söû duïng cho RamBus (RDRAM)

Back
Khe cắm Card :
������� Khe chuẩn ISA - (16 bit) - đen (gắn VGA, Sound, .)
-�������� Khe chuẩn PCI - (32 bit) - trắng
-�������� Khe chuẩn AGP - nâu , dành cho Card màn hình .
RAM cache External (Cache level 2) :
-�������� Sử dụng làm bộ đệm giữa CPU và RAM
<> RAM cache Internal (Cache level 1) nằm bên trong CPU.
Back
Back
CMOS RAM :
-�������� - Là loại RAM đ?c biệt có khả năng tiêu thụ năng lượng rất thấp ,dùng để lưu trữ thông tin của cấu hình máy tính.
Pin nuôi CMOS RAM (loại CR2032)
ROM BIOS :
- Chứa các chương trình hỗ trợ cho các hoạt động cơ bản của máy tính do các nhà sản xuất thiết bị viết ra.


Các cổng trên MainBoard :
ؠ���� Cổng ổ cứng : cổng lớn nhật trên Main ,40 pin , IDE1 , IDE2
ؠ���� Cổng ổ mềm : là cổng thứ 2, 34 pin , hý hiệu FDD, FDC
ؠ���� Cổng Com1, Com2 : 10 pin , gắn chuột AT , modem gắn ngoài
ؠ���� Cổng để cắm nguồn : có 2 loại nguồn AT và ATX
ؠ�� �I/O Card (On Board) : Làm nhiệm vụ giao tiếp trung gian giữa hệ vi xử lý và các thiết bị như : ổ đĩa, máy in , chuột , bàn phím, .
ؠ���� Cổng để cắm bàn phím : Chuẩn AT, PS/2 và các cổng giao tiếp khác, UBS, Printer, Mouse SP/2
ؠ���� Chíp set : (Bộ chíp tích hợp rất nhiều vi mạch xử lý ) Intel, Via, .
ؠ��Và một số vi mạch khác. .

Back
b. Loại bo ATX :
Có khe cắm nguồn 2 hàng với 20 chân , nối với nguồn bằng đầu dây đơn 20 sợi. Các cổng thiết bị I/O nằm trực tiếp trên Mainboard , có thêm cổng USB
Back
Chức năng : Cho phép liên kết và truyền dẫn thông tin giữa các linh kiện bên trong máy tính .
Thông thường các Mainboard được thiết kế theo các yếu tố hình dạng AT và ATX.
Back
Lưu ý : Có một số loại Mainboard vừa có thể dùng được cho nguồn AT và ATX , khi đó sẽ có hai khe cắm nguồn .

RATIO JP9 JP10 JP11
1.5x 1-2 1-2 2-3
2.5x 2-3 1-2 1-2
3.0x 1-2 1-2 2-3
3.5x 1-2 2-3 2-3
4.0x 2-3 1-2 2-3
BUS JP6 JP7 JP8
66MHz 2-3 1-2 2-3
75MHz 1-2 2-3 2-3
85MHz 2-3 1-2 2-3
100MHz 2-3 2-3 1-2
Tìm hiểu về sơ đồ Jump :
Sơ đồ 1:
Sơ đồ 2:
RATIO JP9
2.8 1-2
2.9 3.4
3.0 4.5
3.2 1-2
3.5 2-3
Sơ đồ 3:
Tốc độ CPU tối đa Mainboard có thể hỗ trợ = hệ số BUSmax*hệ số RATIOmax