B ài Ếch đồng ( có phim)

PHÒNG GD & ĐT PHÚ VANG
TỔ: KHTN III
MÔN: SINH HỌC
NĂM HỌC: 2010 - 2011
GV thực hiện: Nguyễn Đình Thông
PHÒNG GD & ĐT PHÚ VANG
TRƯỜNG THCS VINH THANH
1. KIỂM TRA KIẾN THỨC CŨ + TÌM HIỂU VỀ LỚP LƯỠNG CƯ.
5. BÀI TẬP VẬN DỤNG.
4. TÌM HIỂU SINH SẢN VÀ PHÁT TRIỂN.
3. TÌM HIỂU CẤU TẠO NGOÀI VÀ DI CHUYỂN.
2. TÌM HIỂU ĐỜI SỐNG.
CÁC HOẠT ĐỘNG CHÍNH
6. DẶN DÒ.
HỎI: Lớp cá có những đặc điểm chung nào?
TRẢ LỜI:
Cá là động vật có xương sống thích nghi hoàn toàn ở nước:
Bơi bằng vây, hô hấp bằng mang.
Tim hai ngăn, một vòng tuần hoàn, máu đỏ tươi đi nuôi cơ thể.
Phần lớn thụ tinh ngoài.
Là động vật biến nhiệt.
Tiết 37 - Bài 35
ẾCH ĐỒNG
LỚP LƯỠNG CƯ
Giáo viên: Nguyễn Đình Thông
Quan sát về lớp Lưỡng cư
- Ếch, nhái, cóc, ngéo, chẫu chàng,…
- Chúng có thể sống ở cạn hay ở nước.
? Vì sao gọi chúng là lưỡng cư?
? Lớp lưỡng cư bao gồm những động vật nào?
I. Đời sống.
Quan sát đoạn phim về đời sống của ếch.
I. Đời sống.
? Qua hình và thông tin SGK cho biết gì về đời sống và tập tính của ếch?
- Ếch có đời sống vừa ở nước, vừa ở cạn (ao, đầm nước,...)
- Kiếm ăn vào ban đêm, thức ăn là sâu bọ, giun, cá, ốc,..
- Có hiện tượng trú đông.
- Là động vật biến nhiệt.
? Thế nào là hiện tượng trú đông?
- Ếch ẩn mình dưới lớp bùn hay lớp đất qua khỏi mùa đông.
? Đặc điểm thân nhiệt của ếch là gì?
I. Đời sống.
- Ếch có đời sống vừa ở nước, vừa ở cạn (ao, đầm nước,...)
- Kiếm ăn vào ban đêm, thức ăn là sâu bọ, giun, cá, ốc,..
- Có hiện tượng trú đông.
- Là động vật biến nhiệt.
? Hãy mô tả cấu tạo ngoài của ếch?
Chi sau
Chi trước
Mắt
Lớp da
Lỗ mũi
Tai
Đầu
I. Đời sống.
II. Cấu tạo ngoài và di chuyển.
Miệng
I. Đời sống.
II. Cấu tạo ngoài và di chuyển.
? Phần đầu có đặc điểm gì?
- Đầu dẹp, nhọn khớp với thân thành một khối thuôn nhọn về phía trước.
? Mắt của ếch như thế nào, nằm ở đâu?
- Mắt có mi để giữ nước mắt, nằm ở vị trí cao trên đầu.
? Da và các chi của ếch có đặc điểm gì?
- Da trần, phủ chất nhầy và ẩm, dễ thấm khí.
- Chi năm phần, có ngón chia đốt linh hoạt, chi sau có màng bơi.
I. Đời sống.
II. Cấu tạo ngoài và di chuyển.
? Quan sát hình và mô tả các hình thức di chuyển của ếch?
BƠI
NHẢY CÓC
? Hãy mô tả cách di chuyển của ếch nhảy?
- Chi sau đẩy nước, chi trước bẻ lái.
- Khi ngồi chi sau gấp hình chữ Z, lúc nhảy chi sau bật thẳng.
? Hãy mô tả cách di chuyển của ếch khi bơi?
Yêu cầu học sinh quan sát H 35. (1,2,3) + Thảo luận nhóm để hoàn thành bảng sau bằng cách đánh dấu (X) vào ô trống cho phù hợp.
X
X
X
X
X
X
I. Đời sống.
II. Cấu tạo ngoài và di chuyển.
? Những đặc điểm thích nghi với môi trường ở cạn?
1. Cấu tạo ngoài.
 Cơ thể ếch có cấu tạo thích nghi với đời sống lưỡng cư:
+ Ở cạn:
Di chuyển bằng bốn chân có ngón.
Thở bằng phổi.
Mắt có mi, tai có màng nhĩ.
+ Ở nước:
Đầu nhọn, dẹp, khớp với thân thành một khối thuôn nhọn về phía trước.
Chi sau có màng bơi.
Da tiết chất nhầy, ẩm làm giảm ma sát và dễ thấm khí.
? Những đặc điểm thích nghi với môi trường ở nước?
I. Đời sống.
II. Cấu tạo ngoài và di chuyển.
1. Cấu tạo ngoài.
2. Di chuyển.
III. Sinh sản và phát triển.
 Ếch có hai hình thức di chuyển:
Nhảy cóc (Ở cạn).
Bơi (Ở nước).
- Hãy quan sát đoạn phim.
I. Đời sống.
II. Cấu tạo ngoài và di chuyển.
1. Cấu tạo ngoài.
2. Di chuyển.
III. Sinh sản và phát triển.
? Ếch sinh sản vào mùa nào và có đặc tính gì?
- Ếch sinh sản vào cuối xuân và đầu hạ, ếch đực kêu gọi ếch cái để ghép đôi.
? Đặc điểm sinh sản của ếch là gì?
- Đẻ trứng và thụ tinh ngoài.
? Vì sao cùng là thụ tinh ngoài mà số lượng trứng ếch lại ít hơn cá ?
- Vì ếch cái đẻ đến đâu thì ếch đực ngồi tưới tinh đến đó, do vậy tỉ lệ trứng thụ tinh sẽ cao hơn so với cá.
1. Sinh sản.
? Sự phát triển của ếch có đặc điểm gì khác so với cá?
- Phát triển có biến thái.
? Thế nào là phát triển có biến thái?
- Phát triển có biến thái là kiểu phát triển mà con non có các đặc điểm hình thái, cấu tạo và sinh lý hoàn toàn khác với con trưởng thành.
I. Đời sống.
II. Cấu tạo ngoài và di chuyển.
1. Cấu tạo ngoài.
2. Di chuyển.
III. Sinh sản và phát triển.
- Ếch sinh sản vào cuối xuân và đầu hạ, ếch đực kêu gọi ếch cái để ghép đôi.
- Đẻ trứng và thụ tinh ngoài.
1. Sinh sản.
- Phát triển có biến thái.
I. Đời sống.
II. Cấu tạo ngoài và di chuyển.
1. Cấu tạo ngoài.
2. Di chuyển.
III. Sinh sản và phát triển.
1. Sinh sản.
2. Phát triển.
? Dựa vào hình hãy trình bày vòng đời của ếch?
Ếch đẻ trứng
2. Đám trứng
3. Nòng nọc
Phát triển chi trước,
đuôi tiêu giảm
Nòng nọc phát triển chi sau
6. Ếch con
I. Đời sống.
II. Cấu tạo ngoài và di chuyển.
1. Cấu tạo ngoài.
2. Di chuyển.
III. Sinh sản và phát triển.
1. Sinh sản.
2. Phát triển.
 Sự phát triển:
Trứng  nòng nọc (qua các giai đoạn biến thái)  ếch con  ếch trưởng thành.
Cấu tạo ngoài của ếch thích nghi với:
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
Đặc điểm sinh sản của ếch là gì?
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
Học thuộc bài.
Trả lời các câu hỏi SGK.
Chuẩn bị ếch đồng cho bài thực hành sau.
9
7
7
9
7
7
4
TIẾT HỌC KẾT THÚC
Chúc quý thầy, cô giáo sức khỏe
và các em học sinh học tốt.
1. Ếch cái đẻ trứng, ếch đực tưới tinh lên trứng.
2. Trứng ếch tập trung lại thành từng đám nằm trong chất nhầy.
3. Trứng ếch phát triển, nở thành nòng nọc.
4. Nòng nọc phát triển chi sau.
5. Nòng nọc phát triển chi trước, đuôi tiêu giảm.
6. Nòng nọc phát triển hoàn toàn thành ếch.