Auxin

BÁO CÁO CHẤT ĐIỀU HÒA SINH TRƯỞNG
AUXIN
NỘI DUNG
SƠ LƯỢC LỊCH SỬ CỦA AUXIN
SỰ VẬN CHUYỂN VÀ DẠNG TỒN TẠI CỦA AUXIN TRONG CÂY
VAI TRÒ VÀ HIỆU QUẢ SINH LÝ CỦA AUXIN
MỘT SỐ SẢN PHẨM THƯƠNG MẠI CỦA AUXIN
I. GIỚI THIỆU
II. NỘI DUNG CHÍNH
III. KẾT LUẬN
I. GIỚI THIỆU
Auxin có công thức C10H9O2N, tên của nó là axit β-indol-acetic.
Auxin được tổng hợp ở tất cả các thực vật bậc cao, tảo, nấm và cả ở vi khuẩn.
Auxin có ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng của tế bào, hoạt động tầng phát sinh, sự hình thành rễ, hiện tượng ưu thế ngọn, tính hướng của thực vật, sự sinh trưởng quả và tạo ra quả không hạt...
II. NỘI DUNG CHÍNH
1. SƠ LƯỢC LỊCH SỬ CỦA AUXIN
Năm 1880, Darwin đã phát hiện rằng bao lá mầm của cây họ lúa rất nhạy cảm với ánh sáng.
Charles Robert Darwin
(1809-1882)
Frits Warmolt Went
(1903 - 1990)
Went (1926) chứng minh được vai trò kích thích sinh trưởng và định lượng được nồng độ Auxin.
2. SỰ VẬN CHUYỂN VÀ DẠNG TỒN TẠI CỦA AUXIN TRONG CÂY
Axit β-Indol Axetic là loại auxin phổ biến trong cây, được tổng hợp từ tryptophan bằng con đường khử amin, cacboxyl và oxy hóa.
DẠNG TỒN TẠI CỦA AUXIN
AIA tự do là dạng gây ra hoạt tính sinh lý ở trong cây
Dạng tự do
Dạng liên kết
AIA chủ yếu liên kết với gluxit và axit amin
Dự trữ AIA.
Giảm hàm lượng AIA tự do.
Tránh tác dụng của AIA-oxidase.
Là dạng vận chuyển auxin trong cây.
MỘT SỐ AUXIN ĐIỂN HÌNH
3. TÍNH CHẤT SINH LÝ CỦA AUXIN
Vai trò trong sự kéo dài tế bào
Vai trò trong sự phân chia tế bào
Vai trò trong sự phát sinh hình thái (rễ, chồi, quả)
Vai trò trong quang và địa hướng động của cây
3.1 Vai trò trong sự kéo dài tế bào
Auxin kích thích mạnh sự kéo dài tế bào ở ngọn chồi.
Hoạt hóa bơm proton (H+) nằm trên màng ngoại chất gây giảm pH ở thành TB.
Enzyme tham gia vào quá trình này là pectinmetyl esterase khi hoạt động sẽ metyl hóa các nhóm cacboxyl và ngăn chặn cầu nối ion giữa nhóm cacboxyl với canxi để tránh tạo nên pectat canxi.
Hình 3.1 Vai trò auxin trong sự kéo dài tế bào
3.2 Vai trò trong sự phân chia tế bào
Kích thích sự phân chia tế bào tượng tầng
Phân hoá mô dẫn
Tương quan giữa Auxin/BA
3.3 Vai trò trong sự phát sinh hình thái (rễ, chồi, quả)
Kích thích phát triển chồi
Kích thích phát triển rễ
Kích thích sự hình thành, sự sinh trưởng của quả và tạo quả không hạt
3.3.1 Kích thích phát triển chồi
Auxin (phối hợp với cytokinin) giúp sự tăng trưởng chồi non và khởi phát sự tạo mô phân sinh ngọn chồi từ nhu mô.
Auxin gây hiện tượng ưu thế ngọn. Khi chồi ngọn hoặc rễ chính sinh trưởng sẽ ức chế sinh trưởng của chồi bên và rễ bên
Hiện tượng ưu thế ngọn
3.3.2 Kích thích phát triển rễ
Auxin ở nồng độ cao kích thích sự tạo sơ khởi rễ (phát thể non của rễ), nhưng cản sự tăng trưởng của các sơ khởi này.
Đặc tính này được ứng dụng phổ biến trong giâm cành.
Hình 3.3.2 Sự ra rễ non của Phong lan
Auxin ứng dụng trong giâm cành
Hình 3.3.2.1 Giâm cành cây rau rót
Hình 3.3.2.2 Giâm cành cây mai
Hình 3.3.3.3 Giâm cành cây bưởi
3.3.4 Kích thích sự hình thành, sự sinh trưởng của quả và tạo quả không hạt
Việc xử lý auxin ngoại sinh cho hoa thay thế được nguồn auxin nội sinh vốn được hình thành trong phôi.
Do đó không cần quá trình thụ phấn thụ tinh nhưng bầu vẫn lớn lên thành quả nhờ auxin ngoại sinh.
Hình 3.3.4.1 Quả cam không hạt xử lí auxin
Hình 3.3.4.2 Dưa hấu không hạt xử lí auxin
Hình 3.3.4.3 Quả dâu xử lí auxin (hình C)
Kìm hãm sự rụng lá, hoa, quả của cây, do auxin ức chế sự hình thành tầng rời ở cuống lá, hoa, quả vốn được cảm ứng bởi các chất ức chế sinh trưởng.
Auxin giảm rụng lá, quả non và tăng đậu trái
Hình 3.3.4.4 Minh họa tăng đậu trái và giảm rụng hoa, lá xoài
Kéo dài sự chín của quả
Sự chín của quả được điều chỉnh bằng tỷ lệ auxin/ethylene. Muốn kìm hãm sự chín ta cần tăng hàm lượng auxin trong mô quả.
Phun dung dịch auxin lên quả xanh hoặc quả sắp chín đang ở trên cây có thể kéo dài thời gian tồn tại của quả.
3.4 Vai trò trong quang và địa
hướng động của cây
Tính hướng quang của auxin
Khi ánh sáng tác động từ một phía ngọn cây, ánh sáng làm giảm sự cung cấp auxin cho cây ở phía ánh sáng và tăng ở phía ở trong tối.
Tính địa hướng động
Nồng độ auxin ở phía dưới của thân nằm ngang tăng, trong khi ở phía trên lại giảm. Sự phân bố không đều của auxin này kích thích tế bào ở phía dưới tăng trưởng nhanh hơn những tế bào ở phía trên và vì thế thân mọc cong lên.
4. MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA AUXIN
Kích thích sự ra rễ trong giâm cành
Cản trở phát triển chồi (mầm khoai tây)
Làm chậm thu hoạch và tạo quả không hạt (cam quýt)
Trong nuôi cấy mô invitro, ứng dụng 2,4 – D trong quá trình tạo mô sẹo và kích thích tạo rễ bằng NAA.
Khi sử dụng nồng độ cao có tác dụng diệt trừ cỏ dại hại cây trồng. Các chất như 2,4D; 2,4,5T trước đây đã được sử dụng nhiều để diệt trừ cỏ dại
4. Các Auxin được sử dụng nhiều trong nông nghiệp
III. KẾT LUẬN
Auxin là một hoóc môn thực vật có tác dụng tốt đến các quá trình sinh trưởng của tế bào, hoạt động của tầng phát sinh, sự hình thành rễ, hiện tượng ưu thế ngọn, tính hướng của thực vật, sự sinh trưởng của quả và tạo ra quả không hạt...
Auxin kích thích sự sinh trưởng giãn của tế bào. Nhưng nếu kích thích với hàm lượng quá cao, tác dụng quá mạnh sẽ xảy ra hiện tượng ức chế ngược trở lại, lúc này auxin sẽ trở thành chất ức chế.
Có nhiều loại auxin khác nhau với cấu trúc hoá học khác nhau. Loại auxin quan trọng nhất là β-indol-acetic acid (IAA), ngoài ra một số auxin khác cũng khá phổ biến là napthalen-acetic acid (NAA), phenyl-acetic acid (PAA).
- Các cơ quan khác nhau có hàm lượng auxin khác nhau. Hàm lượng này còn phụ thuộc vào tuổi cây, vào điều kiện ngoại cảnh. Các cơ quan còn non đang sinh trưởng có hàm lượng auxin cao hơn các cơ quan trưởng thành và cơ quan già.
CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
1. Đâu là công thức hóa học của IAA (3-Indoleacetic acid) ?
A
B
C
D
CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
2. Trong lĩnh vực nuôi cấy mô, cần xử lí nồng độ giữa auxin và cytokinin như thế nào để tạo chồi và tạo rễ ?
C.
Tạo rễ thì auxin-cao, cytokinin-thấp.
Tạo chồi thì auxin-thấp, cytokinin-cao
D. Cả A và C đều đúng.
A.
Tạo rễ thì auxin-thấp, cytokinin-cao
Tạo chồi thì auxin-cao, cytokinin-thấp
B.
Để tạo rễ và chồi thì nồng độ auxin và cytokinin bằng nhau.
CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
3. Vai trò của auxin trong sự kéo dài tế bào chồi ngọn?
A. Gây nên sự giảm pH của thành tế bào bằng cách hoạt hóa bơm proton (H+) nằm trên màng ngoại chất.
B. Hoạt hóa enzyme xúc tác cắt đứt các cầu nối ngang của các polysaccarit.
C. Tất cả đều đúng.
Cảm ơn Cô và các bạn đã chú ý theo dõi!