9 cuộc Thập tự chinh

Lược sử 9 cuộc
Thập tự chinh
Vùng “Đất Thánh”
GIỚI THIỆU
Thập tự chinh - cuộc chiến tranh tôn giáo nhằm giành quyền kiểm soát vùng Đất Thánh trải dài từ vùng Bắc Phi đến Trung Đông ngày nay và chạy xuyên 3 thế kỉ từ thế kỉ 11 - 13.
Mặc dù những cuộc thánh chiến mang đậm màu sắc tôn giáo, nhưng giới sử học cho rằng bên trong nó còn có các động cơ kinh tế, chính trị, xã hội:
Kinh tế, chính trị: những cuộc thập tự chinh diễn ra trong thời kỳ mà dân số châu Âu phát triển mạnh mẽ và các học giả cho rằng trên khía cạnh này nó có động cơ tương tự như cuộc tấn công của người Đức vào phương Đông…
Những cuộc thập tự chinh thời trung cổ gợi cho bạn suy nghĩ gì về các cuộc chiến tranh sắc tộc, tôn giáo hiện nay trên thế giới ?
------------------------------------------------------------------------------------
PHH sưu tầm & gới thiệu - Nguồn TK chính Wikipedia & Web kienthuc
1. Cuộc Thập tự chinh thứ nhất (1096-1099):
Cuộc Thập tự chinh đầu tiên bắt đầu sau lời kêu gọi của Giáo hoàng Urban II đáp ứng kháng thư của hoàng đế Byzantine Alexios I Komnenos về việc giúp đỡ họ chống lại quân xâm lược người Hồi giáo.
Giáo hoàng Urban II kêu gọi thập tự chinh thứ nhất tại Công đồng Clermont.
Cuộc Thập tự chinh thứ nhất (tiếp)

Cuộc Thập tự chinh nổ ra nhằm giải phóng vùng Đất Thánh và vùng đất thiêng Jerusalem khỏi người Hồi giáo, giải phóng những tín đồ Công giáo khỏi sự thống trị của Hồi giáo. Thành phần tham gia chủ yếu là các nông dân cuồng tín và hiệp sĩ.
Cuộc Thập tự chinh thứ nhất (tiếp)
Những người lính trong đoàn quân viễn chinh Công giáo này đều mang biểu tượng chữ thập ở phía trước ngực và phía sau lưng nên được gọi là Thập Tự Quân (Crusaders). Kết quả cuối cùng là Thập Tự Quân đã dễ dàng chiếm được Jerusalem do ở đây có ít quân Hồi phòng thủ. Họ đã tàn sát 30.000 người đàn ông Do Thái và người Hồi giáo Ả-rập. Đó là nỗi kinh hoàng đối với người Hồi giáo.
Cuộc Thập tự chinh thứ nhất
(tiếp)
Họ thành lập ( Chia cắt lãnh thổ) các thành bang thập tự quân bao gồm Vương quốc Jerusalem, Lãnh địa Bá tước Tripoli, Lãnh địa Antioch và Lãnh địa Bá tước Edessa.
Cuộc Thập tự chinh thứ nhất
(tiếp)
Cuộc bao vây Antioch trong Thập tự chinh thứ nhất
2. Cuộc Thập tự chinh thứ hai (1147 - 1149):
Vào năm 1144, tướng lĩnh Hồi giáo Imad-ed-din Zangi đã tập hợp người Hồi giáo từ các nước Thổ Nhĩ Kì và Arap tấn công vương quốc Jerusalem của người Công giáo.
Tướng lĩnh Hồi giáo Imad-ed-din Zangi tên thường gọi trong các tài liệu phương Tây là Saladin, là một người Kurd Hồi giáo và là Hồi vương của Ai Cập và Syria, người sáng lập ra triều đại Ayyub. Ông nổi tiếng là một vị minh quân, một chiến binh dũng cảm, trọng danh dự và sự công bằng.
Cuộc Thập tự chinh thứ hai (tiếp)
Tuy không chiếm được Jerusalem, nhưng họ đã chiếm được Lãnh địa Edessa. Để quyết tâm phục thù, Giáo hoàng Êugêniô III đã tuyên bố cuộc Thập tự chinh thứ hai.
Giáo hoàng Êugêniô III
Cuộc Thập tự chinh thứ hai (tiếp)
Hai vị vua: Louis VII của Pháp và Conrad III của Đức đã quyết định dẫn đầu Thập Tự quân lên đường chiếm lại Lãnh địa Edessa vào năm 1147, nhưng đã hoàn toàn bị đánh bại khi đi ngang qua Thổ Nhĩ Kì.
Vua Pháp Louis VII
Cuộc Thập tự chinh thứ hai (tiếp)

Một năm sau, họ đến được Jerusalem và quyết định tấn công vào Damascus (Syria ngày nay) để bù đắp cho việc mất Edessa. Tuy nhiên, cuộc tấn công này đã gặp thất bại. Cuộc Thập tự chinh thứ hai kết thúc với phần thắng thuộc về người Hồi giáo.
3. Cuộc Thập tự chinh thứ 3 (1189 - 1192):
Mục đích của cuộc Thập tự chinh thứ ba này là người châu Âu muốn chiếm lại Đất Thánh vốn đã rơi vào tay quân Hồi giáo của Saladin năm 1187.
Cuộc Thập tự chinh thứ ba (tiếp)
Đây cũng được biết đến như cuộc Thập tự chinh của các vua (vì cuộc Thập tự chinh này được ba vị hoàng đế đầy quyền lực tại châu Âu điều khiển). Tuy nhiên, vua Frederick I (Barbarossa) đã chết đuối trên đường tới Đất Thánh khiến cho nhiều chiến sĩ của ông nản chí bỏ về.
Cuộc Thập tự chinh thứ ba (tiếp)
Sau khi giành được một số thắng lợi ban đầu, vua Philip II đã rời bỏ Đất Thánh do xung đột tranh giành chiến lợi phẩm với Richard I của Anh vào năm 1191. Dù cuộc viễn chinh không thể chiếm lại Jerusalem, nhưng vua Richard của Anh đã thỏa thuận thành công với Saladin về việc mở đường cho khách hàng hương của Thiên Chúa giáo tới Jerusalem.
4. Cuộc Thập tự chinh thứ tư (1202 - 1204):
Không thể để mất Jerusalem, Giáo hoàng Innocent III đã phát động cuộc Thập tự chinh thứ tư vào năm 1199. Tuy nhiên, cuộc kêu gọi của ông bị hầu hết các vị hoàng đế châu Âu bỏ ngoài tai.
Giáo hoàng Innocent III
Cuộc Thập tự chinh thứ tư (tiếp)
Vào thời điểm đó, Anh đang chiến tranh với Pháp, Đức đang đấu tranh chống lại quyền lực Giáo hoàng và các quốc gia khác không muốn tham gia sau thất bại của cuộc Thập tự chinh thứ ba.
Cuộc Thập tự chinh thứ tư (tiếp)
Cuối cùng, lời rao giảng của ông đã đến được một đội Thập Tự quân hầu hết đến từ Pháp. Lần này, Thập Tự quân có một chiến thuật khác đó là chèo thuyền từ phía nam tới Ai Cập, sau đó đổ bộ vào Jerusalem.
Vào năm 1202, Thập tự quân tới Venice để nhận tàu đưa họ tới Ai Cập, tuy nhiên họ không có đủ tiền để trả cho Venice.
Cuộc Thập tự chinh thứ tư (tiếp)
Do vậy, Thập tự quân đã phải giúp Venice chiếm cảng Byzantine, Zara. Và một thời gian ngắn sau đó, Thập tự quân rơi vào cuộc đấu tranh vì ngai vàng ở Byzantine - thủ đô của Constantinople. Thay vì đoạt lại Jerusalem như Giáo hoàng mong đợi, cuộc Thập tự chinh thứ tư kết thúc với việc chinh phục Constantinople và thành lập Đế quốc La Tinh (1204-1261) trên vùng lãnh thổ bị xâm chiếm Byzantine.
5. Cuộc Thập tự chinh thứ năm (1217 - 1221):

Dù thất bại tai tiếng trong cuộc Thập tự chinh thứ tư nhưng Giáo hoàng vẫn tiếp tục rao giảng về các cuộc viễn chinh quân sự nhằm lấy lại vùng Đất Thánh.
Honorius III, người kế nhiệm Giáo hoàng Innocent đã thuyết phục thành công vua Andrew II của Hungary và Bá tước Leopold VI của Áo dẫn đầu cuộc Thập tự chinh thứ năm này. Cũng giống như cuộc Thập tự chinh trước, Ai Cập là nơi họ bắt đầu chiến dịch.
Cuộc Thập tự chinh thứ năm (tiếp)
Vào năm 1219, Thập tự quân đã rất chật vật để chiếm được cảng Damietta của Ai Cập. Sau đó, người Ai Cập nhân danh Hồi Giáo thương thuyết với Andrew là nếu nhà vua chịu trả lại thành phố Dannietta cho Ai Cập thì Hồi Giáo sẽ trả lại Jerusalem cho Giáo Hội Công Giáo.
Cuộc Thập tự chinh thứ năm (tiếp)
Thập tự quân vì quá kiêu hãnh với chiến thắng này và đã bác bỏ đề nghị của Ai Cập. Cuối cùng, Thập tự quân đã bị thất bại khi tiến vào Cairo và buộc phải trở về nước mà không chiếm được Ai Cập cũng như vùng Đất Thánh.
Thập tự quân không thắng được đội quân thiện chiến Ai Cập
6. Cuộc Thập tự chinh thứ 6
(1228 - 1229):
Đây là cuộc Thập tự chinh đạt được thành công lớn dù thực tế Thập tự quân không hành động nhiều. Hoàng đế Frederic II (Đế quốc La Mã thần thánh) là người dẫn đầu Thập tự quân lần thứ sáu, nhưng ông đã nhanh chóng trở về và đã bị Giáo hoàng rút phép thông công.
Cuộc Thập tự chinh thứ 6 (tiếp)
Một thời gian sau, hoàng đế Frederic II quay sang đàm phán với vua Hồi Giáo Ai Cập và đạt được một hiệp ước hòa bình trong mười năm, khôi phục lại quyền kiểm soát Jerusalem, Nazareth và Bethlehem, thiết lập một hành lang từ Jerusalem ra biển cho những người Kitô giáo.
Hoàng đế Frederic II
7. Cuộc Thập tự chinh thứ bảy (1248 - 1254):
Vua Pháp Louis IX đã khởi xướng cuộc Thập tự chinh thứ bảy với mục đích nắm lại quyền kiểm soát vùng Đất Thánh bằng con đường xâm lược Ai Cập trước tiên.
Cũng giống như các thủ lĩnh trong cuộc Thập tự chinh lần thứ năm, vua Louis IX chiếm được Damietta (Ai Cập) nhưng lại thất bại khi chiếm thủ đô Cairo vào năm 1249. Sau đó, ông bị bắt làm tù binh khi cố gắng quay lại cảng Damietta và được thả sau khi đã trả tiền chuộc.
Cuộc Thập tự chinh thứ 7 (tiếp)
Năm 1270, nhà vua Pháp Louis IX còn lập thêm một đạo Thập tự quân mới để chống lại những người Hồi Giáo, nhưng một cơn dịch lan tràn làm tan rã đạo quân này và chính Louis IX cũng lâm bệnh, qua đời ngày 25/8/1270.
8. Cuộc Thập tự chinh thứ tám (1270):
Vào năm 1270, vua Pháp Louis IX đã quyết định khởi xướng cuộc Thập tự chinh thứ hai của mình. Mục tiêu của cuộc viễn chinh lần này nhắm đến Tunis, nhưng ông đã chết ở gần Tunis vì bệnh dịch hạch.
Cuộc Thập tự chinh thứ 8 (tiếp)
Anh trai của Louis IX là Charles of Anjou đã kịp đến trước một ngày vua Louis IX mất. Ngay sau đó, Charles đã thương lượng với đoàn quân Caliph của Tunis để đảm bảo cho quân Thập tự quay về nước an toàn.
9. Cuộc Thập tự chinh thứ chín (1271 - 1272):
Cuộc Thập tự chinh cuối cùng chiếm lại miền Đất Thánh khỏi tay người Hồi giáo đã được khởi xướng bởi hoàng tử Edward của Anh (người cũng từng tham gia cuộc Thập tự chinh thứ tám). Sau khi vua Pháp qua đời và rời khỏi Thập tự quân Pháp, hoàng tử Anh đã quyết định lãnh đạo cuộc Thập tự chinh của riêng mình.
Cuộc Thập tự chinh thứ 9 (tiếp)
Vào năm 1271, hoàng tử Edward đã dẫn quân đến vùng đất Acre và cố gắng thuyết phục mọi người ủng hộ ông, nhưng phần vì cách thuyết phục thiếu hấp dẫn, phần vì ông nhận được tin cha bị bệnh nặng nên ông đã nhanh chóng quay về.
Cuộc Thập tự chinh thứ 9 (tiếp)

Với cuộc viễn chinh của hoàng tử Edward, những nỗ lực của người châu Âu đạo Công giáo chiếm lại vùng Đất Thánh cuối cùng đã kết thúc.
Nhưng sau đó nhiều thập niên… Và cho đến nay, vùng “Đất thánh” vẫn luôn là “Miếng mồi” tranh chấp giữa nhiều thế lực khác nhau (sắc tôc, tôn giáo, phe cánh chính trị….) . Chỉ có người dân là chịu tang tóc, khổ đau…
Tóm tắt Các cuộc Thập tự chinh
- 1 Thập tự chinh thứ nhất (1095 - 1099)
- 2 Thập tự chinh thứ hai (1147 - 1149)
- 3 Thập tự chinh thứ ba (1189 - 1192)
4 Thập tự chinh thứ tư (1202 - 1204)
5 Thập tự chinh thứ năm (1217 - 1219)
6 Thập tự chinh thứ sáu (1228 - 1229)
7 Thập tự chinh thứ bảy (1248 - 1254)
8 Thập tự chinh thứ tám (1270)
9 Thập tự chinh thứ chín 1271–1272
10 Thập tự chinh phía Bắc (Baltic và Đức)
cuộc Thập Tự Chinh thứ chín đã đánh dấu sự kết thúc của cuộc Thập Tự Chinh ở Trung Đông
2