4 CHUYÊN ĐỀ ÔN VÀO 10

CÁC BÀI TOÁN LIÊN QUAN ĐẾN HÀM SỐ

ĐIỂM THUỘC ĐƯỜNG - ĐƯỜNG ĐI QUA ĐIỂM
Bài toán: Cho (C) là đồ thị hàm số y = f(x) và một điểm A(xA ; yA). Hỏi (C) có đi qua A không
Phương pháp giải:
Đồ thị (C) đi qua A(xA ; yA) khi và chỉ khi toạ độ của A nghiệm đúng phương trình của (C)
- A
(C)
yA = f(xA)
Do đ ó : T ính yA = f(xA)
N ếu f(xA) = yA th ì (C) đi qua A
N ếu f(xA)
yA thì (C) kh ông đi qua A

LẬP PHƯƠNG TRÌNH ĐƯỜNG THẲNG
BÀI TOÁN 1:
Lập phương trình đường thẳng (D) đi qua điểm A(xA; yA) và có hệ số góc bằng k
Cách giải:
- Gọi phương trình tổng quát của đường thẳng (D) là:
y = ax + b (*)
+ Xác định a:
Theo giả thiết ta có : a = k => y = kx + b
+ Xác định b :
(D) đi qua A(xA ; yA) ( yA = kxA + b => b = yA – kxA
Thay a = k và b = yA – kxA vào (*) ta được phương trình của (D)

BÀI TOÁN 2:
Lập phương trình đường thẳng (D) đi qua 2 điểm A(xA; yA) và B(xB ; yB)
Cách giải:
- phương trình tổng quát của đường thẳng (D) là :
y = ax + b
(D) đi qua A và B nên ta có :

Giải hệ phương trình tìm được a, b . Suy ra phương trình của (D)

BÀI TOÁN 3 :
Lập phương trình của đường thẳng (D) có hệ số góc k và tiếp xúc với đường cong (P) :
y = f(x)
Các giải :
Phương trình của (D) có dạng : y = ax + b
Phương trình hoành độ giáo điểm của (D) và (P) là :
f(x) = kx + b (1)
(D) tiếp xúc với (P) ( phương trình (1) có nghiệm kép (
= 0
Từ điều kiện này tìm được b .Suy ra hương trình của (D)



BÀI TOÁN 4 :
Lập phương trình đường thẳng (D) đi qua A(xA ; yA) và tiếp xúc với đường cong (P) :
y = f(x) .

Cách giải :
- Phương trình đường thẳng của (D) là : y = ax + b
- Phương trình hoành độ giao điểm của (D) và (P) là :
f (x) = ax + b (1)
(D) tiếp xúc với (P) ( phương trình (1) có nghiệm kép.Từ điều kiện này tìm ra được hệ thức giữa a và b (2)
Mặt khác : (D) đi qua A(xA ; yA) do đó ta có :
yA = axA + b (3)
Từ (2) và (3) suy ra a và b suy ra phương trình của (D)

SỰ TƯƠNG GIAO CỦA HAI ĐỒ THỊ
Bài toán : Cho (C ) và (L) theo thứ tự là đồ thị của các hàm số:
y = f(x)
y = g(x)
Khảo sát sự tương giao của hai đồ thị.
Cách giải:
Toạ độ giao điểm của (C ) và (L) là nghiệm của hệ phương trình

(I)
Phương trình hoành độ giao điểm của (C ) và (L) là:
f(x) = g(x) (1)
Nếu (1) vô nghiệm ( (I) vô nghiệm ( (C) và (L) không có điểm chung
Nếu (1) có nghiệm kép ( (I) có nghiệm kép ( (C) và (L) tiếp xúc nhau
Nếu (1) có 1 nghiệm hoặc 2 nghiệm ( (I) có 1 hoặc 2 nghiệm ( (C) và (L) có 1 hoặc hai điểm chung.

BÀI TẬP
Bài 1: Trong mặt phẳng toạ độ, cho điểm A (-2 ; 2 ) và đường thẳng (D) : y = - 2(x + 1)
Hỏi điểm A có thuộc (D) không
Tìm a trong hàm số y = ax2 có đò thị (P) đi qua A
Giải:
a)Thay x = -2 vào vế phải của phương trình đường thẳng (D) ta có : y = -2(-2 + 1)